Teknoloji, her alanda olduğu gibi dişçilik ve diş hekimliği alanlarında kendini göstermeye, diş hekimliğinde sürdürülen tedavilere olumlu katkı sağlamaya devam ediyor. Dijital diş hekimliği, hızlı, modernize ve dijital yöntemlerle diş tedavisinin sağlanmasına vesile oluyor. 21. yüzyılın en gelişmiş ve ileri teknolojilerini entegre eden dijital diş hekimliği sayesinde diş tedavileri, çok daha seri, yenilikçi ve basit bir hal alıyor. Başta ortodonti tedavileri olmak üzere Cerec ve CAD-CAM sistemleri olarak geçen dijital diş hekimliği yöntemleri, implant tedavisi ve protez diş tedavisi gibi süreçlerde yaygın bir şekilde kullanılıyor. Dijital diş hekimliği nedir, CAD-CAM ve Cerec sistemleri ne işe yarar ve faydaları nelerdir gibi soruların cevaplarını bu yazıda bulmanız mümkün.
Dijital Diş Hekimliği Nedir?
Dijital diş hekimliği, dijital diş tasarımı olarak da bilinir. Dijital diş hekimliğinin temelinde CAD-CAM teknolojisi yatmaktadır. Bu bağlamda dijital diş hekimliğini daha iyi anlayabilmek için önce CAD-CAM nedir ve ne işe yarar, buna bakmak gerekir.
CAD CAM, bir ürünü teorik aşamadan üretim aşamasına geçirmeye yarayan bir teknoloji olarak karşımıza çıkar. CAD-CAM sistemleri aslında yalnızca dijital diş hekimliği dünyasında değil, pek çok farklı sektörde baş gösteren bir teknolojidir. Bu teknolojinin özünde, bir ürünü ya da objeyi soyut aşamasından alarak somutlaştırma ve üretim düzeyine getirebilme mantığı yatar. Bunu yapabilmek için ise pek çok farklı bilgisayar programına, teknolojik cihaza ve yazılıma ihtiyaç duyulur.
CAD CAM ve Cerec Sistemleri Nedir, Nasıl Çalışır?
CAD CAM sistemi, adından da görebileceğiniz gibi iki farklı aşamadan meydana gelir: CAD aşaması ve CAM aşaması.
CAD: CAD aşamasının açılımı Computer Aided Design, yani bilgisayar destekli tasarımdır. Bu aşamada ortaya çıkması planlanan ürünün tasarımı söz konusudur. Tasarım, bilgisayar yazılımlarından destek alarak gerçekleştirilir. Dişçilik söz konusu olduğunda dijital üç boyutlu görüntüleme ve dijital ölçü tasarımı tam olarak bu aşamada yapılır. Dijital diş hekimliğinde yazılımsal ve somut bölümü ifade eden kısımdır.
CAM: Computer Aided Manufacturing, Türkçesi ile bilgisayar destekli üretim anlamına gelen CAM ise CAD CAM prosedürlerinin ikinci adımını oluşturur. Bu adımda artık yapılan tüm dijital üç boyutlu görüntülemeler, somutlaştırılmaya başlanır. Dijital diş ölçüsü sonra CAM aşamasında bu ölçülere uygun fiziksel bir üretim başlar. Üretimin sonunda ise gerçekleştirilecek olan işleme bağlı olarak bir tedavi rotası çizilir. Cerec 3D diş uygulamaları, dijital destekli implant planlama ya da protez diş planı da bu aşamada planlanır ve uygulamaya geçirilir. CAD-CAM sistemleri, tüm bu tasarım, planlama ve üretim sistemlerinin en hızlı biçimde işlenmesine vesile olan, gelişmiş bir teknolojidir.
Dijital Diş Hekimliği Uygulamaları Nasıl Yapılır?
Hastaya yepyeni, sağlıklı ve modern bir ağız ve diş tasarımı sunmasından ötürü CAD CAM teknolojisi, diş hekimliği dünyasında oldukça başarılı bir yöntem olarak kabul edilir. Elbette dijital diş hekimliğinin getirdiği avantajlar, ancak ve ancak dijital diş hekimliğinden önceki süreçlere bakıldığında daha net ve anlaşılır hale gelir. Örneğin dijital diş hekimliği teknolojilerinden önce ağız ve dişlerde bir restorasyona gitmek, ziyadesiyle uzun zaman gerektiren, külfetli bir süreç anlamına gelirdi. Önce ağız ölçüsü manuel olarak alınır, ölçünün içine alçı konur, sıfırdan bir diş modeli oluşturulur ve bu modelin üzerinde ilkel, mumsu materyaller kullanılarak bir diş tasarımı oluşturulurdu. Bu modelin imalat aşamasına gelindiğinde ise tasarım, özel bir diş kalıbına alınır ve tamamen el işçiliği ile işlenerek, hiçbir teknolojik ya da robotik cihazdan destek almadan şekillenirdi.
Dijital ölçü sistemleri devreye girdiğinden beri ise bu süreçte külfetli olarak bahsedilen tüm aşamalar ortadan kalkmış, geriye çok daha teknolojik, otonom ve hata payı düşük bir tedavi süreci gelmiştir. Dijital diş hekimliği teknolojileri sayesinde restorasyon süreci neredeyse tamamen makineleşmiş, dolayısıyla da hızlanmış ve kolaylaşmıştır. Ağız ve dişlerden alınan ölçü ve veriler, 3 boyutlu tarayıcılar eşliğinde bilgisayar yazılımlarına entegre edilmekte, tasarım aşamalarının geriye kalan kısmında ise tamamen bilgisayar destekli bir üretim aşamasına geçilmektedir. Başta tornalama cihazları olmak üzere modern akıllı cihazların kullanımı ile birlikte tasarım ve üretim aşamaları seri ve olması gereken biçimde tamamlanmaktadır.
CAD CAM ve Cerec sisteminin özünde üç boyutlu görüntüleme mantığı yatar. 3D optik ölçerler sayesinde hastanın ağız içine kameralar yerleştirilir ve ağzın üç boyutlu görselleri çekilir. Bu görseller daha sonra uygun bilgisayar yazılımlarından geçirilerek işlenir, sanal ortama aktarılır ve dijital diş laboratuvarında üretime geçerler.
CAD CAM ya da Cerec uygulaması, diş hekimliğinin pek çok farklı alanına ve tedavi planına entegre edilebilmektedir. Bunların arasında köprü ve kuronlar, inley ve onley uygulamaları, lamine dişler, porselen diş yenilemeleri, protez ve implant gibi önemli ve yaygın diş tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Özellikle ortodonti dünyasında diş hekimlerine ve ortodonti uzmanlarına büyük kolaylık vaat eden CAD CAM sistemi, aynı zamanda patoloji tespiti yapılmasında da yararlı olmaktadır. Diş hekimi, hastanın dişlerinde ya da diş etlerinde tespit ettiği şüpheli bir dokuyu CAD CAM sistemi sayesinde fark ederek dijital diş laboratuvarına göndererek dokunun türü konusunda detaylı bilgi alabilir.
CAD CAM ve Cerec Teknolojisinin Avantajları Nelerdir?
Elbette teknolojik ve inovatif olması, CAD CAM sistemini başarılı ve özgün kılan özelliklerinin arasındadır. Dijital diş hekimliği süreçleri, özellikle son dönemde diş hekimlerinin daha pratik ve zahmetsiz bir ortodonti tedavisi sunmak istemesi ile yaygınlaşmış ve popülerleşmiştir. Dijital diş hekimliği dijital tarama, dijital tasarım ve dijital üretim gibi üç farklı aşamadan oluşmakta ve pek çok faydasını da beraberinde getirmektedir. İşte dijital diş hekimliği avantajlarından bazıları:
Tedavi süresini kısaltır: Dijital diş hekimliği prosedürlerinin hem hastaya hem diş hekimine sunduğu en büyük avantajların başında tedavi süresini kısaltması gelir. Standart olarak bakıldığında en az 2-3 dişçi ziyaretinde tamamlanması beklenen ortodonti tedavisinin planlama aşaması, dijital diş hekimliği sayesinde sadece tek bir seansta tamamlanabilmektedir. Tedavi planlama aşamasında kullanılan CAD CAM ve Cerec bilgisayar yazılımları, herhangi olağandışı bir durum oluşmadığı takdirde 2 saat kadar kısa bir zaman dilimi içerisinde hastanın tüm tedavi planını oluşturabilmektedir. Bu, en az hasta kadar diş hekimi için de önemli ve büyük bir avantajdır.
Ekolojik açıdan uygun maddeler kullanır: Cerec uygulaması ile elde edilen diş tasarımları, ortodonti tedavisi süresi boyunca estetik kaygılara düşebilen hastaların içini rahatlatan cinstendir. Tamamen ekolojik ve organik maddelerin kullanımı ile gerçekleşen dijital diş tasarımları, doğala en yakın görünüme sahip çözümlerdir ve estetik bir görünüm oluştururlar. CAD CAM sisteminin üretim aşamasında kullandığı materyaller, biyolojik açıdan güvenlidir, bu sayede hasta sağlığına herhangi bir zarar ya da tehlike arz etmez.
Geleneksel diş tasarımı yöntemlerine kıyasla daha inovatif süreçlerden geçmektedir: Dijital diş tasarımı süreçlerinde, geleneksel diş tasarımında olduğu gibi mum ve benzeri maddeler kullanılmaz. Bunun yerine yüksek çözünürlüklü, lazer destekli kameralar eşliğinde mikro düzeyde ölçüler alınır ve süreç yorucu ve zahmetli olmaktan çıkar.
İnsan faktörü olmadığı için hata payı en aza indirgenir: CAD CAM süreçlerinin tamamı otonom olduğu ve işin içinde “insan” faktörü olmadığı için insana bağlı oluşabilecek hata riskleri minimize edilir.
